Noloc erkend coach
nieuws
sinds 2004
Voor persoonlijke begeleiding op maat, bij het zoeken naar werk dat past bij uw talenten en kwaliteiten.
Voor loopbaanbegeleiding, re-integratie, outplacement, iro.
 

NIEUWS / NIEUWSBERICHTEN 2016

Nieuwsbericht 265: Mens en robot: band of bonje?

Bron: Nieuwsbrief Over Duurzame Inzetbaarheid  4 mei 2016


Gaat onze baan binnenkort verloren? En wordt onze werkplek overgenomen door een robot? Misschien wel, zegt onderdirecteur Bas ter Weel van het Centraal Planbureau.

Maar waarschijnlijker is het dat die robot ons gaat helpen met de saaie en gevaarlijke klussen.

Paardenpoep
Het valt niet te ontkennen: de laatste 100 jaar zijn sommige banen gewoon verdwenen. Door de automatisering. “Denk aan de mannen die in de grote steden de paardenpoep verwijderden”, zegt Bas ter Weel. “Dat probleem bestaat niet meer, en datzelfde geldt voor de functie. Meer recentelijk zie je iets soortgelijks met de werknemers op de typekamer. Na de opkomst van de computer zijn die wat anders gaan doen.”

Automatisering en robotisering. Het zijn thema’s waar Ter Weel zich in heeft verdiept, als hoogleraar Economie aan de Universiteit van Maastricht, en als onderdirecteur van het Centraal Planbureau. Bovendien is hij lid van de SER-commissie Robotisering en Arbeid, die dit jaar advies uitbrengt aan minister Asscher van SZW.

Boekhoudrobot
Wat dat advies precies gaat inhouden, daarover laat Ter Weel zich nog niet uit. Maar wel voorziet hij – net als de minister – dat robotisering gevolgen gaat hebben voor de arbeidsmarkt. “Dat zag je al in de jaren 80”, zegt hij. “Toen verdrongen de grote industriële robots een deel van de laaggeschoolde arbeidskrachten. Ik voorzie iets soortgelijks voor meer gespecialiseerde functies als boekhouder of radioloog.”

Want die functies zijn niet zo ingewikkeld als het lijkt. “Een belastingaangifte doen is relatief simpel werk”, zegt Ter Weel. “Dat kun je zonder probleem overlaten aan een gespecialiseerd softwareprogramma. En de meeste foto’s van een radioloog kunnen relatief gemakkelijk worden geïnterpreteerd. Als het gaat om bijvoorbeeld een gebroken been, kan een robot dat dadelijk ook. Ter controle stuurt hij alleen nog een appje naar de arts.”

Samenwerking
Maar let op, dat betekent niet dat de functie van boekhouder of radioloog zal verdwijnen. Niet altijd is er volgens Ter Weel sprake van een wedstrijd, soms gaat het om een nieuwe samenwerking. “Een baan bestaat uit verschillende taken. De routinematige kunnen worden geautomatiseerd, maar dat geldt niet voor de slimmere of communicatieve. Een boekhouder zou zich bijvoorbeeld kunnen toeleggen op zijn adviserende rol. Of hij zou zich kunnen specialiseren in de boekhouding van een bepaalde branche.”

Iets soortgelijks zie je volgens hem in de zorg. “Mensen uit bed tillen, dat is de taak voor een robot. Maar ze wat persoonlijke aandacht geven, dat is bij uitstek het sterke punt van de verplegenden. Natuurlijk, de totale dienstverlening wordt daardoor mogelijk duurder, maar veel burgers hebben dat er graag voor over.”

Nieuwe banen
Daar komt nog bij dat nieuwe technologieën ook zorgen voor nieuwe banen. “In vergelijking met vroeger zie je nu veel meer economen, journalisten en organisatie-adviseurs”, zegt Ter Weel. “Om maar te zwijgen van programmeurs en webdesigners. Voor een deel komt dat omdat we, mede door de automatisering, steeds rijker zijn geworden, waardoor nieuwe behoeften ontstaan. We zijn bereid ons geld aan dit soort diensten uit te geven. Iets dergelijks zul je ook zien in de komende twintig jaar.”

Verdeling
Is er dan geen reden tot zorg? Toch wel. Want misschien worden we in de komende jaren rijker, het is niet gezegd dat die rijkdom ook gelijkmatig wordt verdeeld. “Aanvankelijk trof de automatisering met name de beroepen met vooral laagopgeleiden”, zegt Ter Weel. “Daarvan verloor een relatief groot deel hun baan. Echter, je ziet dat het aantal functies daar weer toeneemt – maar dat die in vergelijking met vroeger minder goed worden betaald. Nu is het de beurt aan het middensegment: daar zie je voor sommige beroepen een daling van de werkgelegenheid.”

De vraag is wat er gaat gebeuren met de hoogopgeleiden. “Volgens één scenario zullen ook hun banen deels worden geautomatiseerd”, zegt Ter Weel. “En dan is uiteindelijk iedere Nederlander even goed of slecht af. Maar het is ook mogelijk dat juist die hoogopgeleiden meer met machines gaan samenwerken, en dat zij productiever worden. In dat geval zijn die hoogopgeleiden de winnaars, ten koste van de anderen.”

Gezelliger
Tot slot enkele geruststellende woorden. Ook al zijn robots dadelijk in staat om ons deels te vervangen, het is de vraag of dit werkelijk zal gebeuren. “Weet je waardoor die nieuwe banen aan de onderkant van de arbeidsmarkt ontstaan?” vraagt Ter Weel. “Doordat steeds meer mensen zijn gaan werken. Die hebben geen tijd meer voor het huishouden, en om voor de kinderen te zorgen. Dat besteden ze dus uit – maar wel aan een mens en niet aan een robot. Hetzelfde zie je als jij incheckt in een hotel. Technisch is het natuurlijk mogelijk dat je gewoon een paar knopjes indrukt en zo je kamersleutel krijgt. Maar iedereen wil gewoon een receptioniste achter de balie. Dat is veel gezelliger.”

Bas ter Weel is keynote speaker op het congres Robotisering & werk – De match tussen mens en machine, op donderdag 16 juni 2016 in SuperNova, Jaarbeurs Utrecht. Lees meer over zijn sessie De match tussen mens en machine.

 

terug


 

Oog voor werK: voor persoonlijke begeleiding op maat, bij het zoeken naar werk dat past bij uw talenten en kwaliteiten.
Voor loopbaanbegeleiding, re-integratie, outplacement, iro. Denken in mogelijkheden, niet in beperkingen.
Gevestigd in Amersfoort, werkt landelijk.

© OogvoorwerK.nl (2019)
Amersfoort
Nederland