NIEUWS / NIEUWSBERICHTEN 2018

Nieuwsbericht 361: Wat te doen met die oudere m/v?

Bron: Nieuwsbrief Over Duurzame Inzetbaarheid 7 februari 2018

Je kunt er niet omheen: personeel wordt steeds grijzer. En werkgevers maken zich zorgen. Niet zozeer om de gezondheid of het ouder worden, maar om de gevolgen daarvan voor de productiviteit en de arbeidskosten. En de vergrijzing neemt alleen maar toe de komende jaren. Oplossingen zijn dus nodig. Maar de sociale partners denken behoorlijk verschillend over de beste ‘aanpak’, zo blijkt uit onderzoek van demografisch instituut Nidi.

Steeds meer werkgevers maken zich zorgen over hun werknemers. Zorgen of medewerkers op ‘latere leeftijd’ fysiek wel voldoende fit blijven voor het werk maakt vooral de industrie zich. Meer werkgevers dan tijdens het vorige onderzoek, 8 jaar geleden, verwachten een toename van de arbeidskosten. Een meerderheid verwacht nu ook een afname van de productiviteit. Terecht of niet, merken de onderzoekers van het Nidi erbij op.

Beperkingen
Ruim de helft (55%) van de werkgevers in de industriële ondernemingen ziet fysieke ‘beperkingen’ op latere leeftijd als een probleem. In de publieke sector en de dienstensector denkt ongeveer 40 procent van de werkgevers dat. Maar ook geestelijk het werk aan kunnen en mensen voldoende gemotiveerd houden voor het werk is toenemend een probleem. Ongeveer een op elke drie werkgevers maakt zich daar zorgen over, juist ook bij oudere werknemers. Weer is de industrie de bedrijfstak met de meeste zorgen daarover.

Geen eenvoudige oplossingen meer…

Maatregelen genomen door werkgevers voor langer doorwerken (2009 en 2017) ogv. Nidi-rapport

Werkgevers herkennen dat werknemers in ‘bepaalde’ beroepen moeite hebben om het tot hun 67ste vol te houden. Maar de werkgevers zien ‘wellicht’ ook weinig mogelijkheden om deze werknemers nog op late leeftijd om te scholen naar lichter werk, aldus het Nidi-onderzoek. En de tijd is voorbij dat werkgevers oudere werknemers vrij eenvoudig met financieel aantrekkelijke regelingen konden laten afvloeien. Die pre-pensioen en vut-regelingen zijn er bijna niet meer. En anders zijn ze fiscaal behoorlijk onaantrekkelijk gemaakt. Kennelijk geldt dat ook voor deeltijdpensioen. Sinds 2009 is het gebruik van die maatregel gehalveerd: van bijna 30 procent biedt nu net wat meer dan 10 procent van de werkgevers die mogelijkheid aan Volgens onderzoekers van Nidi is dit opvallend, omdat deze maatregel in het publieke debat vaak als oplossing wordt genoemd voor de vergrijzing.

…wel veel andere mogelijkheden
Langer doorwerken blijft dus vaak toch over als enige mogelijkheid. Zijn werkgevers zich nu meer bewust van die verantwoordelijkheid dan acht jaar geleden, vragen de onderzoekers zich af. Om die vraag met een duidelijk ‘ja’ te beantwoorden. Vooral het aanbieden van scholingsmogelijkheden bij oudere werknemers is flink toegenomen: 40 procent van de werkgevers zegt dit te doen, waar acht jaar geleden nog minder dan 10 procent daar geld en energie in stopte. Ook demotie komt nu duidelijk vaker voor dan in 2009, maar het blijft met 8 procent nog relatief zeldzaam. Veel meer werkgevers hebben ergonomische maatregelen getroffen om het werk aangenamer te maken. Ook worden oudere werknemers nu vaker vrijgesteld van onregelmatig werk, waaronder nachtdiensten. Ruim de helft van de werkgevers biedt nu flexibele werktijden aan (was net 31 procent in 2009). En extra vrije dagen is ook gestegen van net 30 naar ruim 45 procent.

Overheid: doe mee!
Maar denken de werkgevers dat zij het met deze maatregelen gaan redden om iedereen langer te laten doorwerken? Nee. De overheid moet ook een helpende hand bieden. Maak deeltijdpensioen vóór de AOW-leeftijd fiscaal en financieel aantrekkelijker, zegt 60 procent van de werkgevers. Ook het ontslagrecht moet soepeler, zegt eenzelfde percentage. En 56 procent van de werkgevers vindt dat demotie makkelijker moet worden. Mindere functie, dan ook minder salaris, maar liefst wel met behoud van pensioen(opbouw), dat lijkt de favoriete oplossing bij veel werkgevers. Daarvoor moet ook de overheid fiscaal en financieel over de brug komen. Afschaffen van hogere salarisschalen voor ouder personeel noemt 44 procent van de werkgevers wenselijk. Hiervoor moeten ze met name bij de vakbonden zijn. Maar het belangrijkste vinden werkgevers toch echt een lagere AOW-leeftijd voor zware beroepen; ruim driekwart van de werkgevers is hier een voorstander van. Over de (on)mogelijkheden daarvan zijn we voorlopig nog niet uitgepraat…

terug